Kiralık Rahimler

Diş fırçalama ile ilgili demonstrasyonumu bitiriyorum. “Sorusu olan var mı?” diye soruyorum. Kızlardan “Benim dişimde siyah bir tane leke vardı, sonra diğerlerine de bulaştı” “Benim bu dişim ağrıyor o yüzden o tarafı hiç fırçalamıyorum” gibi yakınmalar yağıyor. İlk başta çekingen yaklaşan grubumdaki on-on beş kızım biraz sonra bana “Abla” demeye başlıyor. Hepsinin sorularını tek tek cevaplıyorum, bazılarına ayak üstü gözle ağız muayenesi yapıyorum. İsteyenlerin “Müdür Baba”larına söyleyerek bizim fakültemize gelebileceğini, burada onları tedavi edeceğimize dair söz veriyorum. Gitme vakti geldiğinde hep birlikte kapıya doğru yürüyoruz. O sırada bir el koluma dokunuyor. Dönüyorum, küçük bir kız “Abla, ben de senin gibi diş doktoru olmak istiyorum. Hangi derslerimin iyi olması gerekiyor?” diyor.

Geçtiğimiz hafta sonu İstanbul Diş Hekimleri Odası Öğrenci Kolu’ndan 10 kişi bir Kız Yetiştirme Yurdu’na gittik. Orada 12-18 yaş arası kızlar kalıyordu. Pazar sabahı saat 11’de sıcak yatağımdan kalkıp oraya gitmek zor gelse de, şimdi baktığımda iyi ki gitmişim diyorum. Yurda en erken giden ben olduğumdan oradaki görevliyle biraz sohbet etme imkanı buldum. Ben de çoğu kişi gibi orada kalan kızların anne babasının hayatta olmadığını düşünüyordum. Ancak öğrendim ki, o kızların çoğunun anne babası hayatta. Ve en iyi ihtimalle maddi yetersizliklerden dolayı onlara bakamamış. Daha kötüsü, onları istememiş. Hiç sevmemiş. İlgilenmemiş. Bunlar, gazete haberlerinde okuyunca paralel evrende gerçekleşiyormuşçasına üzerinde hiç durmadığımız konular. Geçinemeyen anne babanın çocukları devlet korumasına alındığında “İyi oldu çocuklar kurtuldu” diyoruz. Ancak oraya gidip görmeyenler için bu konuda yorum yapmak, emekli hemşire total hastasının dişlerin durması gereken konum hakkında bir sınıf arkadaşımla saatlerce tartışması gibi bir şey. Bilmeden, görmeden, uzaktan atıp tutmak.

Diğer arkadaşlarım da geldiğinde, hediye olarak getirdiğimiz fırça ve macunları, diş fırçalamayı anlatacağımız model çeneleri alarak salona geçtik. Kızlar “Anne”leriyle birlikte bize galoş veriyor, “DİŞÇİLER GELDİİİ” diye diğer kızları uyandırıyorlardı. Hepsi salona geçip oturduğunda tek tek yüzlerine baktım. Buraya ne gibi sebeplerle gelmiş olabileceklerini düşündüm. Düşündüklerimden korktum ve önümdeki çenelere odaklandım.

Esma -gerçek adı bu değil- yanıma gelip o soruyu sorduğunda bir an duraksadım. Çok güzel bir kızdı. Minyon, uzun kirpikli, küçücük bir kız. 14 yaşında. Saçma bir şekilde “Bu kız neden burada?” diye düşündüm. Sanki diğer kızlar orada bulunmayı hak ediyormuşçasına. Ona yeni üniversiteye giriş sistemini anlattım. Biyoloji, Matematik gibi derslerinin iyi olması gerektiğini söyledim. Aslında fark ediyordum, o soru öylesine sorulmuştu. Sanırım benimle bir şekilde konuşmak için aklına ilk gelen şeyi sormuştu. Esas istediği başka bir şeydi, bunu gözlerindeki bakıştan anlayabiliyordum. Esma benimle iletişime geçmek istiyordu. Hayatındaki eksiklikleri, anne, abla boşluğunu daha yarım saat önce tanıdığı bir yabancıyla bir nebze olsun doldurabileceğini mi düşünmüştü? Bunları düşünerek ona mail adresimi vermeyi, bana mail atabileceğini ve bu şekilde konuşabileceğimizi söyledim. “Benim MSN’im, Facebook’um yok ki abla” dedi. Ne yapacağımı düşünerek sessizce yürümeye devam ettim.

Dışarıya çıktığımızda bir fotoğraf çekilme seansı başladı. Önceden konuşup fotoğraf çektirmemeye karar vermiş olsak da, kızların yoğun isteğiyle karşılaştık. Toplu fotoğrafları getirdiğimiz profesyonel fotoğraf makinesiyle çektik. Esma sessizce bir köşede duruyordu, bakışlarını üzerimde hissediyordum. Benimle konuşmak ister gibi bir hali vardı, aslında ben de onunla konuşmayı çok istiyordum. Buraya neden geldiğini sormak, burada mutlu olup olmadığını öğrenmek.. Ancak bunun yerine havadan sudan sorular sorup şakalar yapıyor, onu güldürmeye çalışıyordum. Git gide zamanımız azalıyordu. Madem fotoğraf çektiriyoruz, bari ben de çekeyim diye düşünerek cep telefonumu çıkardım. Esma’ya “Fotoğraf çektirelim mi?” dedim. Sevinçle yanıma geldi. Bir fotoğraf çektirdik. O an yanımıza Meryem geldi. “Abla, benimle de çektirebilir misin?” dedi. Bu ilgi karşısında hem sevinmiş, hem de şaşırmıştım. “Elbette” diyerek çevredeki tüm kızlarla birkaç fotoğraf daha çektirdim. Diğer arkadaşlarım çoktan uzaklaşmış, bir köşede beni bekliyorlardı. Gitme vaktinin geldiğini anladım ve “Kızlar, ben gidiyorum” dedim. “Abla lütfen yine gel” “Abla bizi unutma” diyen sesler yükseldi. Esma ve diğer kız “Abla bizim adımızı yaz, sonra bulamazsın” dedi. Hemen bir kenara yazdım. Onlara cep telefonu numaramı verdim. Onlar da bana bir çiçek verdiler, “Bu çiçeği sakın atma” diyerek. Ben de onlara akşam dişlerini fırçalarken beni hatırlamalarını söyledim. Sonbaharda tekrar geleceğimize dair söz verdiğimde “Ben o zamana kadar belki giderim, belli olmaz ki hiç” dedi Meryem. O an anladım ki bu kızlar oradan oraya sürüklenen, bağlanacakları hiçbir yer veya kişi olmayan kişilerdi. Devletin bilgisayarları onları nereye yerleştirirse oraya gidiyor ve orayı evi gibi benimsemeleri bekleniyordu. Hayatta tutunacak hiçbir dalları, önlerinde hiçbir amaçları, umutla beklenilen bir gelecek yoktu. Çoğunun da olmayacaktı.

Bu olaylardan çok etkilenmiştim. İlk iş yurt müdürünün yanına giderek Esma’nın gönüllü ablası olup olamayacağımı sordum. Söyledikleri hiç iç açıcı değildi. Gönüllü olmak için birçok prosedür, işlem gerekiyordu. Ayrıca istediğimiz kızı seçmek gibi bir durum yoktu. Elbette oradaki her kız aynı durumdaydı ve hepsi için bir şeyler yapmak isterdim ama dedim ya, Esma ile aramda bir bağ oluştu. Müdür bey orada kalan kızların ailelerinde uyuşturucu, fuhuş, şiddet, cinsel istismarın bulunduğunu, kızların yaşamlarında büyük bir boşluk olduğunu ve bir çoğunun devlet güvencesine sırtını dayayarak hayatını bir okulda müstahdem olarak sürdürmekten başka hayali olmadığını söyledi. Babalarının, annelerinin yasa dışı işler yaptığı, çok kötü koşullardan gelen bu çocukların hayatlarında bir rol model, amaç eksikliği vardı ve bunu doldurmak için bir şeyler yapmak gerekiyordu.

O günden beri düşünüyorum. O kızların suçu neydi? Onları istemeyen anne babaları tarafından buraya gönderilmek için ne yaptılar? Müdürün söylediğine göre buraya geldiklerinde en ufak bir kişisel bakım bilgisinden bile yoksun olan çocuklar bunu hak ediyor muydu? 3 yaşından itibaren çilekli diş macunlarını küçük fırçalara özenle koyup küçük ellerinden tutarak diş fırçalamayı öğreten anne babaları olsaydı yine haftada 1 kez bile dişlerini fırçalamıyor olurlar mıydı?

Son günlerde kürtaj ile ilgili tartışmaları okuyorum. Tamamen gündem değiştirmek amaçlı olduğunu düşündüğüm bu tartışmaları dikkate bile almıyordum, zaten bizim bu şekilde tantana yapmamız için ortaya atılmış bir laf gibiydi. Ancak bugün Sağlık Bakanı ve TBMM İNSAN HAKLARI KOMİSYONU Başkanı’nın “Tecavüze uğrayanlar da doğursun, gerekirse devlet bakar” sözlerini okurken midemin bulandığını hissettim. Kadınların rahmi, devlet tarafından tapulanan bir arsa mıdır? Bu konuda kendisine söz hakkı verilmez ama ona bu şekilde kolaylık mı sağlanır? Kadının rahmi 9 aylığına kiralanır ve sonunda çocuk elinden alınınca her şeyin hallolduğu mu düşünülür?

Bu kadar iğrenç bir olayın kadın üzerinde yarattığı travmayı düşünmek bile felaket ama bir de şöyle sorayım; annesinin kendisinin yüzünü bile görmek istemediğini, babasının korkunç bir suçlu olduğunu bilen çocuk sizce nasıl bir hayata sahip olur? Dünyaya geldiği için şükür mü eder yoksa hafta sonları yurttan kaçıp tahmin edemeyeceğiniz işlere mi girer? Devlet yiyeceğini giyeceğini veriyor evet, inanın ki bir çok çocuktan daha iyi bakılıyorlar, kurslara gidiyorlar, tatile götürülüyorlar. Ancak hepsi sevgiye, ilgiye aç. 100 tane çocuğun “Anne” diye seslendiği görevli mi verecek bu sevgiyi? O mu her sabah “Günaydın kuzum” diyerek öpecek 100 tane çocuğu? Kızı hafta sonu eve geliyor diye kim onun sevdiği yemekleri yapacak? 21 yaşındaki beni hala bazen küçüklüğümde olduğu gibi sırtında gezdiren kişi “Devlet baba” mı olacak? Yapmayın gözünüzü seveyim, oralarda hayat hiç de sandığınız gibi değil. Çocuğun cebine para, sırtına kıyafet koyan devlet asla o çocukların hayatındaki boşluğu, amaçsızlığı gideremez.

Kürtajın tartışılabilirliğine ise hiç girmiyorum, zaten aklı başında her insan 4 haftalık bir sürenin bu işleme karar vermek için yeterli olmadığını bilecektir. Gelişmiş ülkelerdeki, hatta ulemaların bulunduğu ülkelerdeki 12 hafta sınırına bakarak böyle bir şeyin olmaması gerektiği apaçık ortada. Bu bir haktır ve kimse isteyerek yaptırmaz, bir şekilde bunu yapmak zorunda kalmıştır. Kürtaj yasağının caydırıcı bir önlem olmadığını da 1984 öncesinde bu işlemlerin gizli olarak yapıldığından haberi olan herkes tahmin edebilir. Sezaryenle doğumun tartışılmasını ise komik buldum, diş hekiminden aşırı korkan bir insanın elinden genel anestezi altında dişini çektirme hakkını almak gibi bir şey olurdu bu.

Dedim ya, bu olayda beni en çok etkileyen şey birbirinin fotokopisi sözler sarf eden devlet erkanının bu lafı. Bir kadının sahip olabileceği en büyük mutluluklardan birisi de çocuk doğurmaktır herhalde. Sevdiği insan ile kendisinin karışımı, bilgisini, sevgisini aktarabileceği, öpüp sevebileceği dünya tatlısı bir bebek için 9 ay boyunca sabırsızlıkla bekleyen bir kadının haberde bahsedilen olay başına gelmiş olsa durumunu düşünebiliyor musunuz? Bunun hayatında hiç kapanmayacak bir yara açacağını biliyor musunuz? Yurtlardaki çocukların mutlu olmadığının farkında mısınız? Değilseniz yazık olacak.